به قلم :دکترسیدمحمدرضا موسوی فرد
پژوهشگر و عضو هیئت علمی دانشگاه
نگاهی گذرا بر تاریخچه جرم شناسی انتقادی
جرمشناسی بهعنوان یک رشته دانشگاهی، طی سالها تکامل یافته است تا دیدگاهها و نظریههای مختلفی را در بر گیرد که به دنبال توضیح ماهیت، علل و پیامدهای جرم هستند. در میان این رویکردهای متنوع، جرم شناسی انتقادی به عنوان الگویی برجسته است که درک متعارف جرم را به چالش میکشد و ساختارهای اجتماعی و پویایی قدرت را که به رفتار مجرمانه کمک میکند، بررسی میکند. آغاز جنبش جرم شناسی انتقادی به اوایل دهه ۱۹۷۰ برمی گردد، همانطور که توسط آثار مهمی مانند تیلور و همکاران برجسته شده است. در ابتدا، تمرکز این جنبش بر تحلیلهای سیاسی-اقتصادی و طبقاتی متمرکز بود، با جهتگیری مارکسیستی مشخص که در تحقیق مشهود بود. این دیدگاهها که با نامهای مختلفی از جمله جرمشناسی چپ، سوسیالیستی، رادیکال و مارکسیستی شناخته میشوند، در اواخر دهه ۱۹۸۰ در مجموع به عنوان «جرمشناسی انتقادی» شناخته شدند تا دیدگاههای نوظهور متنوع در این حوزه را در بر گیرند.در واقع جرم شناسی انتقادی حوزه متنوعی از تئوری و تحقیقات جرم شناسی است که چگونگی شکل گیری نابرابری و روابط قدرت را به افرادی که مرتکب جرم میشوند، چرا کسی مرتکب جرم میشود، چه چیزی به عنوان جرم برچسب گذاری میشود و سیستم عدالت کیفری چگونه به جرم پاسخ میدهد، روشن میکند.
دخالت سلبریتی ها در امور سیاسی و اجتماعی
نفوذ افراد مشهور در سیاست، همچنین به عنوان “سیاست سلبریتی” یا “قدرت ستاره سیاسی” شناخته میشود، عمل یک فرد برجسته است که از شهرت خود به عنوان بستری برای تأثیرگذاری بر دیگران در موضوعات سیاسی یا ایدئولوژی استفاده میکند.آنان افراد بانفوذی که افراد مشهور در نظر گرفته میشوند، میتوانند هر کسی باشند که طرفداران عمدهای مانند ورزشکاران حرفهای، بازیگران، شخصیتهای تلویزیونی یا موسیقیدانان دارند. سلبریتی ها دو نوع قدرت خاص دارند: توانایی روشن کردن مسائل و متقاعد کردن مخاطبان است. رسانههای اجتماعی یکی از رایجترین حوزههایی است که افراد مشهور درباره موضوعات خاص یا رویدادهای جاری که سیاسی میشوند، بحث میکنند. افراد همچنین ممکن است در انجمنهای عمومی مانند برنامههای گفتگوی تلویزیونی، رویدادها، یا در طول اجراهای پرمخاطب خود صحبت کنند.برخی از مواقع دیدمی شود که بدون داشتن هیچ گونه تخصصی از این جایگاه بهره برداری لازم را انجام می دهد و به بسیج توده ها علیه نظام سیاسی همت می گمارند اغلب این اقدامات با هدف دیده شدن و کسب محبوبیت در راستای نمایش مردمی بودن آنان صورت می پذیرد.
الگوگیری از سلبریتی ها و بسیج توده ها در بستر شبکه های اجتماعی
به نظر میرسد علاقه به معروف یک پدیده انسانی است که به تاریخ ثبت شده بازمی گردد. در یونان و روم باستان، مردم خدایان خود را به عنوان موجوداتی بسیار شبیه انسان خلق میکردند که دارای نقصهای شخصیتی بودند. به نظر میرسد انسانها اغلب مجذوب کسانی هستند که به نظرشان جذاب هستند. در دنیای معاصر، این پدیده توسط رسانهها تسهیل میشود. آنها با انجام وظایفی مانند اعطای وضعیت و تعیین دستور کار، این قدرت را دارند که در مورد مسائل دستور کار تنظیم کنند و به شخصیتها در جوامعی که در آنها هستند، موقعیت اعطا کنند. امروزه جوانان از طریق تلویزیون و رادیو، فرهنگ عامه، رسانههای چاپی و اینترنت در معرض طیف وسیعی از شخصیتهای تأثیرگذار قرار دارند. نوعاً سبک زندگی سلبریتی ها که در رسانههای اصلی و جایگزین مانند اینترنت و تلویزیون ماهوارهای به تصویر کشیده میشود، بر نگرشها و سبک زندگی اجتماعی این جوانان تأثیر میگذارد. سبک زندگی سلبریتی ها بر اعتماد به نفس و عزم آنها برای موفقیت در زندگی، نحوه لباس پوشیدن، صحبت کردن و رسیدگی به مسائل مربوط به رابطه، ازدواج و رابطه جنسی تأثیر میگذارد. این مطالعه دیدگاه نیجریهای را به گفتوگوی موجود اما کمی در مورد تأثیر فرهنگ عامه و تصاویر رسانهای بر رفتارها و نگرشهای اجتماعی جوانان کمک میکند. سلبریتیها میتوانند با نقش الگو، افزایش آگاهی در مورد مسائل اجتماعی، ترویج تصویر بدنی مثبت و مشارکت در حمایت و فعالیت، تأثیر مثبتی بر جامعه بگذارند. آنها میتوانند افراد جوان را برای انتخابهای مثبت، پذیرش تنوع و اقدام برای اهداف مهم ترغیب کنند. با این حال، افراد مشهور همچنین میتوانند تأثیرات منفی مانند عادی سازی مصرف مواد، ترویج رفتارهای ناسالم و ارسال پیامهایی که ممکن است برای جامعه، به ویژه برای جوانان مضر باشد، داشته باشند. رابطه بین جوانان، جامعه و افراد مشهور پیچیده است، به طوری که جوانان اغلب به دنبال راهنمایی و الهام گرفتن از افراد مشهور هستند. در حالی که برخی از افراد مشهور به عنوان الگوهای مثبت در نظر گرفته میشوند، برخی دیگر ممکن است رفتارهایی از خود نشان دهند که برای رفاه جوانان مفید نیست. برای بزرگسالان بسیار مهم است که افراد جوان را در تفسیر رفتار سلبریتی ها راهنمایی کنند و هنگام درگیر شدن با فرهنگ سلبریتی، تفکر انتقادی را تشویق کنند. تحقیقات نشان میدهد که تأثیر فرهنگ سلبریتی بر جوانان میتواند قابل توجه باشد و بر جنبههایی مانند تصویر بدن، سلامت روان و هنجارهای اجتماعی تأثیر بگذارد.
برآیند مختصر موضوع :
امروزه جولان رسانهها و نوعاً شبکههای اجتماعی در مدیریت افکار عمومی در قالب سلبریتی سازی باعث شده است حتی گاها افرادی که تخصص یا هنر خاصی نیز ندارند ولی به علت جایگاهی که به هر دلیلی به دست آوردهاند مورد توجه عموم مردماند و تأثیر گذارند با استفاده از همین موقعیت سعی میکنند جهت جلب توجه یا اغراض دیگر در باره تمامی مسائل اظهار نظر و دخالت کنند همین امر باعث به وجود آمدن آنومی اجتماعی و بالتبع رویکردهای آنارشیک اجتماعی در قالب ساماندهی بسیج تودههای متعرض و امثالهم شود. هرچند در برخی دیگر از مواقع رویکردی مثبت میتوان برای آن من جمله پیشگیری از نقض حقوق عامه، آگاهی بخشی عمومی و…. از رویکردها و کارکردهای مثبت آن قلمداد میشود. در این یادداشت تحلیلی در پی پاسخ این سؤال بودیم که براساس آموزههای جرم شناسی انتقادی علی الاصول تاثیرگذاری سلبریتی ها در باب مسائل مختلف در بسیج تودهها در فضای مجازی فرصت یا تهدید محسوب میشود؟ به نظر میرسد پاسخ دو وجهی است اگر از باب سوء استفاده و نیت سوء باشد تهدید جدی ولی اگر از باب اصلاحی باشد فرصتی برای حاکمیت و نظام سیاسی است. یافتهها حاکی از آن است که حاکمیت سیاسی با برخورد خاکستری و تعامل یا سندیکاههای حرفهای، گسترش آزادی بیان و فرهنگ نقدپذیری سیاسی میتواند به تعادل و مدیریت چنین وضعیتهایی کمک شایان توجهی کند.
- تحریریه ایلام آگاه
- کد خبر 13300
- بدون نظر
- پرینت